Tarix: 1 Noyabr, 2021ci il

Mənbə: Lancaster Universiteti

Xülasə: Psixoloqlar bildiriblər ki, münasibətlərdə kişilərin qadınlardan daha az emosional olması ehtimalı yanlış ola bilər. Onlayn şəraitdə baş tutan bu araşdırmanın məqsədi, münasibətlərin pisləşdiyi zaman kişilərin qadınlara nisbətən daha çox emosional ağrı hiss etdiyini aşkar etmək idi.

 Lancaster Universitetindəki tədqiqatçılar, hər şeydən əvvəl,  münasibət problemlərinin ilk “böyük məlumat” təhlilini apardılar.  Tədqiqat, klinik və məsləhətləşmə şəraitindən kənarda insanların qarşılaşdıqları ən ümumi əlaqə problemlərinin xəritəsini və ya planını yaratmaq cəhdi kimi başladı.

 Charlotte Entwistle, yəni tədqiqatın müəllifi bunları bildirmişdir: “Münasibət problemləri haqqında bildiyimiz şeylərin çoxu, cütlük terapiyası ilə məşğul olan insanların araşdırmalarından əldə edilir, bu da kifayət qədər spesifik insanların alt qrupunu əhatə edir. Yəni, bu tip insanlar münasibət problemləri üzərində işləmək üçün vaxta, pula və motivasiyaya malikdirlər. Biz təkcə ictimaiyyətin hansı münasibətlərlə bağlı problemlərlə üzləşdiyini deyil, həm də kimin hansı problemləri daha çox yaşadığını anlamaq istədik.”

 Komanda təbii dilin işlənməsi metodlarından istifadə edərək 184.000-dən çox insanın demoqrafik və psixoloji xüsusiyyətlərini təhlil edib. Burada   münasibətlərdəki problemlər anonim şəkildə  onlayn foruma yerləşdirilir. Tədqiqatçılar daha sonra hər yazıda rast gəlinən ən ümumi mövzuları statistik olaraq müəyyən edə bildilər və ən çox rast gəlinən münasibət problemlərinin “xəritəsini” yaratdılar.

 Nəticələr göstərdi ki, ünsiyyət problemləri ən çox qeyd olunan 1-ci problemdir. Təxminən hər 5 nəfərdən 1-i problemləri müzakirə etməkdə çətinlik çəkdiyini və hər 8 nəfərdən 1-i münasibətlərində olan inam problemini qeyd edir. Bu zaman əvvəllər gözlənilməz nümunələr də məlumatlardan ortaya çıxdı. Bu nümunələrə əsas gender fərqləri də daxil daxildir.

 Layihənin aparıcı tədqiqatçısı Dr. Ryan Boyd, qeyd etmişdir ki, “Tədqiqat apararkən başa düşdük ki, əslində bu, münasibətlərdə gender fərqləri ilə bağlı çoxlu ümumi fikirləri sınamaq üçün mühüm fürsətdir. Məsələn, kişilər həqiqətən qadınlardan daha az emosional olaraq münasibətlərə öz potensiallarını və ya bünövrələrini qoyurlar, yoxsa kişilər hisslərini bölüşdükləri üçün sadəcə olaraq damğalanırlar ( burda “damğalanmaq” sözü dışlanmaq və ya nalayiq ifadələrlə göstərilmək, ifadə edilmək deməkdir )?”

 Təhlillər göstərdi ki, insanların münasibətləri ilə bağlı problemlərindən danışarkən ən çox danışdıqları mövzu problemlərin özündən çox, problemlərin yaratdığı emosional ağrıdır.  Ən çox yayılmış mövzu “ürək ağrısı” haqqında idi və “peşmançılıq”, “ayrılma”, “ağlama” və “ürək qırıqlığı” kimi sözlərdən ibarət idi. Onların gözləntilərinin əksinə olaraq, komandanın tapıntıları göstərdi ki, kişilər ürək ağrısını qadınlara nisbətən daha çox müzakirə edirlər.  Ona görə də, bu tapıntılar göstərir ki, kişilərin münasibətlərə qadınlardan daha az emosional potensiala malik olması stereotipi doğru olmaya bilər.

 Charlottle Entwistle bildirmişdir ki, ” Ürək ağrısı mövzusunun kişilər tərəfindən daha çox müzakirə edilməsi, kişilərin ən azı qadınlar qədər emosional olaraq münasibət problemlərindən necə təsirləndiyini vurğulayır.”  *( Yəni ki, tədqiqata görə, ürək ağrısı ilə bağlı müzakirələrin çox olduğu qruplarda emosionallıq da çox olur. Və kişilər ürək ağrısını qadınlardan çox müzakirə etdiyi üçün onların da hətta ən az qadınlar qədər münasibətlərdən təsirləndiyi və emosional olduqları ortaya çıxır)*.

 Bundan əlavə, tədqiqatçılar tapdılar ki, kişilər münasibət üçün onlayn şəraitdə qadınlardan daha çox kömək axtarırlar.

 Dr. Ryan Boyd qeyd etdi ki, “Ənənəvi olaraq, qadınlar kişilərdən daha çox münasibət problemlərini müəyyənləşdirirlər, terapiya haqqında düşünürlər və müalicə axtarırlar. Əgər kişilərdən kömək istənilsə və emosiyalarını paylaşmaq üçün kişilərə qarşı ənənəvi sosial “damğalar” aradan qaldırılsa, bu zaman onlar eyni şəkildə görünə bilərlər, bununla yanaşı onlar da qadınlar kimi öz münasibətlərindəki  kobud izlərlə (səhvlər və ya izlər)  işləməyə sərmayə qoyublar.( investisiya və ya potensial kimi)

 Komandanın tapıntılarının klinik şəraitlə yanaşı geniş ictimaiyyət üçün də təsiri var.  Tədqiqatçılar qeyd etdilər ki, münasibət problemlərinin daha dəqiq mənzərəsini inkişaf etdirmək, münasibətlərimizdə hər şeyin nə vaxt və niyə səhv getdiyini daha yaxşı anlamağa kömək edir və həmçinin cütlüklərə romantik uğurda ən çox rast gəlinən uğursuzluqlardan qaçmağa kömək edir.  Tədqiqatın müəllifləri həmçinin təklif edirlər ki, tapıntılar həm də bir çox münasibət probleminin nə qədər ümumi olduğunu göstərməklə və kişilərin ilk növbədə qadınlar kimi kömək istəməyə meylli olduğunu göstərməklə yardım axtarmağın mənasını azaltmağa kömək edə bilər.  Tədqiqatçılar deyirlər ki, bu iş həm də əlavə tədqiqatlar üçün vacib gələcək istiqamətlərə işarə edir. Yəni, Dr. Boyd bildirmişdir ki, “Burada gördüyümüz ən mühüm şeylərdən biri odur ki, biz gündəlik insanların üzləşdiyi münasibət problemlərinin sırf insanların onlayn şəkildə  dediklərinə əsaslanaraq inanılmaz dərəcədə dəqiq təsvirini yarada bilirik. Bu, bizə ciddi ümid verir ki, biz bütün növ sosial və psixoloji problemləri daha yaxşı başa düşmək üçün kömək axtarışı davranışından istifadə edə bilərik”.